આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સની વાત આવે છે, ત્યારે દુનિયાની નજર અમેરિકા અને યુરોપ પર હોય છે. પરંતુ આ વખતે ચીને એક એવું પગલું ભર્યું છે, જેણે આખી દુનિયાનું ધ્યાન ખેંચ્યું છે.
ચીનનું પોતાનું AI ચેટબોટ DeepSeek બજારમાં આવતાની સાથે જ ધૂમ મચાવી રહ્યું છે. આનાથી માત્ર ટેકનોલોજી જગતમાં જ ખળભળાટ મચી ગયો નહીં પણ NVIDIA જેવી દિગ્ગજ અમેરિકન કંપનીઓના શેર પણ ધોવાઈ ગયા.
NVIDIA એ એક દિવસમાં લગભગ 600 બિલિયન ડોલર (લગભગ 50 લાખ કરોડ રૂપિયા) ગુમાવ્યા. હવે પ્રશ્ન એ ઊભો થાય છે કે DeepSeek શું છે? અને તે વ્યક્તિ કોણ છે જેણે તેને બનાવ્યું છે, જેણે આ નવીનતાથી AI ની દુનિયામાં ધૂમ મચાવી છે?
DeepSeek કોને બનાવ્યું?
લિયાંગ વેનફેંગ, આ નામ હવે વૈશ્વિક AI ઉદ્યોગમાં ઝડપથી ઉભરી રહ્યું છે. DeepSeekના સ્થાપક અને સીઈઓ લિયાંગ વેનફેંગનો જન્મ ચીનના ઝાંઝિયાંગમાં એક સામાન્ય પરિવારમાં થયો હતો. તેમના પિતા પ્રાથમિક શાળાના શિક્ષક હતા. પણ લિયાંગનો જુસ્સો હંમેશા વધારે રહેતો. નાનપણથી જ તેને મુશ્કેલ સમસ્યાઓ ઉકેલવામાં રસ હતો. લિયાંગે તેમનું પ્રારંભિક શિક્ષણ સામાન્ય શાળાઓમાં મેળવ્યું હતું, પરંતુ તેમની ક્ષમતા તેમને પ્રતિષ્ઠિત સંસ્થાઓમાં લઈ ગઈ. અહીંથી તેમને આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સ પર ઊંડી પકડ મેળવી અને તેને પોતાની સૌથી મોટી તાકાત બનાવી.
AI ની દુનિયામાં લિયાંગની સફર
લિયાંગે પોતાની કારકિર્દીની શરૂઆતથી જ AI ને પોતાના વ્યવસાયનું કેન્દ્ર બનાવ્યું. તેમને 2013 માં હાંગઝોઉ યાકેબી ઈન્વેસ્ટમેન્ટ મેનેજમેન્ટ અને 2015 માં ઝેજિયાંગ જિયુઝાંગ એસેટ મેનેજમેન્ટની સ્થાપના કરી. આ પછી, 2019 માં, તેમને હાઈ-ફ્લાયર AI શરૂ કર્યું, જે એક સાહસ હતું જે 10 અબજ યુઆનથી વધુ મૂલ્યની સંપત્તિનું સંચાલન કરતું હતું. પરંતુ ધમાકો 2023 માં થયો, જ્યારે તેમને DeepSeekનો પાયો નાખ્યો. તે AI ની સૌથી જટિલ ટેકનોલોજી, એટલે કે AGI (આર્ટિફિશિયલ જનરલ ઈન્ટેલિજન્સ) વિકસાવવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે.
DeepSeek કેવી રીતે બનાવવામાં આવ્યું?
DeepSeek બનાવવાની વાર્તા કોઈ ફિલ્મથી ઓછી નથી. જ્યારે યુએસ કંપનીઓ તેમના AI મોડેલોને NVIDIA ના H100 ટેન્સર કોર GPU પર તાલીમ આપે છે, ત્યારે લિયાંગે ચીનમાં ઉપલબ્ધ જૂના અને સસ્તા H800 GPU નો ઉપયોગ કર્યો. તેમને લગભગ 50,000 H800 GPU ખરીદ્યા અને તેના પર DeepSeek ને તાલીમ આપી.
DeepSeekને તાલીમ આપવાનો કુલ ખર્ચ લગભગ 6 મિલિયન ડોલર (રૂ. 52 કરોડ) હતો. આ ખર્ચ ચેટજીપીટી બનાવવા પાછળ ખર્ચવામાં આવેલી રકમ કરતા 10 ગણો ઓછો છે. આમ છતાં DeepSeekએ માત્ર બજારમાં પોતાનું સ્થાન બનાવ્યું જ નહીં પરંતુ NVIDIA જેવી મોટી કંપનીઓને સીધી સ્પર્ધા પણ આપી.
DeepSeekની અસર શું છે?
DeepSeekનું પહેલું વર્ઝન, DeepSeek-R1, પહેલાથી જ લોન્ચ થઈ ગયું છે અને તેને ખૂબ પસંદ કરવામાં આવી રહ્યું છે. તેનું પ્રદર્શન દર્શાવે છે કે ચીન તેની નવીન વિચારસરણી અને ઓછા ખર્ચે મોડેલો સાથે AI ની દુનિયામાં કેવી રીતે નવી ક્રાંતિ લાવી શકે છે. તો શું DeepSeek ભવિષ્યમાં ChatGPTને પડકાર આપી શકે છે? કહેવું મુશ્કેલ છે, પરંતુ એક વાત ચોક્કસ છે કે હવે AI ની દુનિયામાં સ્પર્ધા વધુ રસપ્રદ બનવા જઈ રહી છે.
Source link