ભારત અંતરિક્ષ ક્ષેત્રે એક પછી એક નવી સિદ્ધિઓ હાંસલ કરી રહ્યું છે. હવે કેન્દ્રીય વિજ્ઞાન અને ટેક્નોલોજી રાજ્ય મંત્રી ડૉ.જિતેન્દ્ર સિંહે એક મોટી જાહેરાત કરી છે. તેમણે કહ્યું કે 2035 સુધીમાં ભારતનું પોતાનું સ્પેસ સ્ટેશન હશે. કેન્દ્રીય મંત્રીએ કહ્યું કે અમે 2035 સુધીમાં અમારું પોતાનું સ્પેસ સ્ટેશન બનાવવા જઈ રહ્યા છીએ. તે ભારતીય સ્પેસ સ્ટેશન તરીકે ઓળખાશે. આ સિવાય 2040 સુધીમાં આપણે ચંદ્ર પર ભારતીયને ઉતારી શકીશું.
પીએમ મોદીએ કરી હતી જાહેરાત
મહત્વનું છે કે પીએમ નરેન્દ્ર મોદીએ 27 ફેબ્રુઆરીએ તિરુવનંતપુરમમાં ગગનયાન મિશનના અવકાશયાત્રીઓના નામની જાહેરાત કર્યા પછી કહ્યું હતું કે 2035 સુધીમાં ભારતનું પોતાનું સ્પેસ સ્ટેશન હશે. હવે તેનું સપનું ટૂંક સમયમાં સાકાર થતું જણાય છે. મહત્વનું છે કે અત્યાર સુધી દુનિયામાં માત્ર બે જ સ્પેસ સ્ટેશન છે અને જો ભારત ખરેખર પોતાનું સ્પેસ સ્ટેશન બનાવે છે, તો આ એક ઐતિહાસિક સિદ્ધિ તો હશે જ, પરંતુ ભારત દુનિયાનો ત્રીજો દેશ પણ બની જશે કે જેની પાસે પોતાનું સ્પેસ સ્ટેશન હશે.
BAS માટે યોજનાઓનું અનાવરણ
ઈન્ડિયન સ્પેસ રિસર્ચ ઓર્ગેનાઈઝેશન (ISRO) એ ઈન્ડિયન સ્પેસ સ્ટેશન (BAS) માટેની યોજનાઓનું અનાવરણ કર્યું છે, જે ભારતનું પ્રથમ સ્પેસ સ્ટેશન બનવા માટે તૈયાર છે. 52 ટન વજન ધરાવતું BAS શરૂઆતમાં ત્રણ અવકાશયાત્રીઓને હોસ્ટ કરશે. જોકે, ભવિષ્યમાં તેની ક્ષમતા વધારીને છ કરવાની યોજના છે. યુઆર રાવ સેટેલાઇટ સેન્ટર, બેંગ્લોરમાં આયોજિત કન્નડ ટેકનિકલ સેમિનારમાં આ મહત્વપૂર્ણ માહિતી પ્રકાશમાં આવી છે.
સ્પેસ સ્ટેશન શું છે?
સ્પેસ સ્ટેશન વાસ્તવમાં એક અવકાશયાન છે, જે લાંબા સમય સુધી અવકાશમાં રહેવા માટે સક્ષમ છે, તેથી તેને અવકાશનું ઘર કહી શકાય. તે એક કૃત્રિમ ઉપગ્રહ છે, જ્યાં અવકાશયાત્રીઓને રહેવા માટે અને અવકાશયાન રહેવા માટે એક ડોકિંગ પોર્ટ છે. સ્પેસ સ્ટેશન ઘણીવાર વૈજ્ઞાનિક હેતુઓ માટે લોન્ચ કરવામાં આવે છે, પરંતુ અહીંથી સૈન્ય પ્રક્ષેપણ પણ થયા છે, તેથી સ્પેસ સ્ટેશનનું મહત્વ ઘણું વધારે છે.
અત્યાર સુધી દુનિયામાં માત્ર એક જ ઈન્ટરનેશનલ સ્પેસ સ્ટેશન હતું જેને નાસા દ્વારા ઘણા દેશોના સહયોગથી તૈયાર કરવામાં આવ્યું હતું. પરંતુ હવે ચીને પોતાનું સ્પેસ સ્ટેશન પણ તૈયાર કરી લીધું છે. તેથી હવે અવકાશમાં બે સ્પેસ સ્ટેશન છે. જો ભારત પોતાનું સ્પેસ સ્ટેશન બનાવે છે તો તે આવું કરનાર ત્રીજો દેશ હશે, જેને ‘ઇન્ડિયન અંતરિક્ષ સ્ટેશન’ (BAS) નામ આપવામાં આવ્યું છે.
BAS શા માટે મહત્વપૂર્ણ છે?
BAS ભવિષ્યના અવકાશ મિશન માટે માઇક્રોગ્રેવિટી, માનવ સ્વાસ્થ્ય અને જીવન ટકાવી રાખવાની તકનીકો પર અભ્યાસ કરવાની મંજૂરી આપશે. આ અવકાશ મિશનમાં ભારતને એક મુખ્ય ખેલાડી તરીકે સ્થાપિત કરશે. અમેરિકા અને ચીન જેવા દેશો પહેલાથી જ તેમના અવકાશયાત્રીઓને અવકાશમાં મોકલી રહ્યા છે. હવે તેમાં ભારતનું નામ પણ સામેલ થશે. આ પ્રોજેક્ટનો ઉદ્દેશ્ય યુવા વૈજ્ઞાનિકોને પ્રેરણા આપવાનો અને અવકાશમાં વ્યવસાયની નવી તકો ઊભી કરવાનો છે.
ઈસરોની સિદ્ધિઓમાં વધુ એક સિદ્ધિ
ઈસરોએ ચંદ્રયાન-1 સાથે ચંદ્ર પર પાણીની શોધથી લઈને ચંદ્રયાન-3 સાથે ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ નજીક ઉતરાણ સુધી નોંધપાત્ર સિદ્ધિઓ મેળવી છે. BAS ISROના વારસામાં વધુ એક ગૌરવપૂર્ણ સિદ્ધિ ઉમેરશે, વૈશ્વિક અવકાશ સંશોધનમાં ભારતનું સ્થાન વધુ મજબૂત કરશે.
Source link
