દેશમાં મોંઘવારીની સ્થિતિ તો એવી થઈ ગઈ છે કે છૂટક ફુગાવાના ચાર ટકા નીચે આવવા છતાં ખાદ્ય ફુગાવો ટોચ પર છે. આ વાત એક રિપોર્ટ બાદ સામે આવી છે. જેમાં કહેવાયું છે કે, હવે ઘર બનેલું ખાવાનું પણ લોકો માટે મોંઘું થઈ ચુક્યું છે. બટાકા, ડુંગળી અને ટામેટા જેવી સામાન્ય શાકભાજીના ભાવ એટલા વધ્યા છે કે, લોકો ઘરની શાકાહારી થાળી ગત વર્ષની સરખામણીએ આ વર્ષે સપ્ટેમ્બરમાં 11 મોંઘી થઈ છે.
બટાકા-ટામેટાં-ડુંગળી થયા મોંઘાં?
ક્રિસિલના રિપોર્ટ અનુસાર સપ્ટેમ્બરમાં ડુંગળી, બટાકા અને ટામેટાના ભાવમાં વધારો થયો છે. ડુંગળીના ભાવમાં 53 ટકા, બટાકાના ભાવમાં 50 ટકા અને ટામેટાના ભાવમાં 18 ટકાનો વધારો થયો છે. તેનું કારણ ડુંગળી અને બટાકાની ઓછી આવક છે. ભારે વરસાદને કારણે આંધ્રપ્રદેશ અને મહારાષ્ટ્રમાં ટામેટાના ઉત્પાદનને અસર થઈ છે. ઉત્પાદનમાં ઘટાડાથી કઠોળના ભાવમાં ગયા વર્ષની સરખામણીમાં 14 ટકાનો વધારો થયો છે. જ્યારે વર્ષની શરૂઆતમાં ભાવ ઘટાડાથી ઈંધણના ભાવમાં 11 ટકાનો ઘટાડો થયો છે.
નોન-વેજ થાળી સસ્તી થઈ છે
આ સમયગાળા દરમિયાન માંસાહારી ખોરાકની એક પ્લેટ સસ્તી થઈ ગઈ છે. ગયા વર્ષની સરખામણીમાં આ વર્ષે નોનવેજ થાળીની સરેરાશ કિંમત 2 ટકા ઘટીને 59.3 રૂપિયા થઈ ગઈ છે. તે જ સમયે, બ્રોઇલર (ચિકનનો એક પ્રકાર) ના ભાવમાં 13 ટકાનો ઘટાડો થયો છે, જે આ થાળીમાં 50 ટકા ફાળો આપે છે.
રેટિંગ એજન્સી ક્રિસિલના રિપોર્ટ અનુસાર સપ્ટેમ્બર-2023માં શાકાહારી ભોજનની એક પ્લેટની સરેરાશ કિંમત 28.1 રૂપિયા હતી. આ વર્ષે સપ્ટેમ્બરમાં તે વધીને રૂ. 31.3 થયો હતો. જ્યારે ઓગસ્ટમાં તેની સરેરાશ કિંમત 31.2 રૂપિયા હતી. આ રીતે સામાન્ય લોકો માટે ભોજન એક વર્ષમાં 11 ટકા મોંઘું થયું છે.
શાકભાજીના વધતા ભાવ માટે જવાબદાર
ક્રિસિલએ ‘રોટી, રાઇસ, રેટ’ નામનો રિપોર્ટ જાહેર કર્યો છે. જેમાં શાકભાજીના ભાવમાં થયેલા વધારાને થાળી મોંઘી થવાનું સૌથી મોટું કારણ જણાવવામાં આવ્યું છે. સામાન્ય શાકાહારી થાળીની કિંમતના 37 ટકા એકલા શાકભાજીની કિંમત ચુકવવામાં જાય છે. આ ઉપરાંત છેલ્લા એક વર્ષમાં લોટ, ચોખા, દાળ અને તેલના ભાવમાં પણ વધારો થયો છે.
ભારતીય રિઝર્વ બેંકની પોલિસી
ક્રિસિલનો આ રિપોર્ટ એવા સમયે આવ્યો છે, જ્યારે ભારતીય રિઝર્વ બેંક આગામી અઠવાડિયે બાય મંથલી મોનેટરી પોલિસી જાહેર કરવાની છે. મોનેટરી પોલિસી નીતિથી દેશમાં મોંઘવારીથી કાબૂ કરાઈ શકે છે. ભારતમાં મોનેટરી પોલિસીના નક્કી કરવામાં છૂટક ફુગાવાનું મહત્ત્વનું યોગદાન હોય છે. જેનો એક મોટો વેટેજ ફુડ પ્રાઈસ ઈન્ડેક્સનો હોય છે.
Source link
