ભારતીય નૌકાદળને મઝગાઓ ડોક શિપબિલ્ડર્સ કે જે નવરત્ન સેન્ટ્રલ પબ્લિક સેક્ટર એન્ટરપ્રાઇઝ છે તેણે નિલગિરી અને સુરત એમ બે અત્યાધુનિક યુદ્ધ જહાજો આપ્યા છે. ‘નીલગિરી’ પ્રોજેક્ટ 17A વર્ગનું પ્રથમ સ્ટીલ્થ ફ્રિગેટ, અને ‘સુરત’, પ્રોજેક્ટ 15B વર્ગનું ચોથું સ્ટીલ્થ ડિસ્ટ્રોયર છે. જેને 20 ડિસેમ્બરના રોજ ભારતીય નૌકાદળને સોંપાયું હતું.
ભારતીય નૌકાદળમાં શામેલ થયેલા આ નૌકાદળની શું છે ખાસિયત ચાલો જાણીએ…
ભારતીય નૌકાદળમાં વિવિધ પ્રકારના યુદ્ધ જહાજો હોય છે. જેમાં ફ્રીગેટ્સ, કોર્વેટી , ડીસ્ટરોયર વગેરેનો સમાવેશ થાય છે. ફ્રીગેટ્સ તેમની વધુ સહનશક્તિ અને દરિયાઈ યોગ્યતાના આધારે સમુદ્રમાં તરતા યુદ્ધ જહાજો છે. જ્યારે કોર્વેટી નાના અને દરિયાકિનારે રહેવા માટે બનાવાય છે.
આધુનિક ડિસ્ટ્રોયર્સમાં ફ્રિગેટ્સ અને કોર્વેટી કરતાં વધુ કદ અને શક્તિ હોય છે જે તેમને મોટા હવાઈ સંરક્ષણ રડાર અને સપાટીથી હવામાં મિસાઈલ મેગેઝીન વહન કરવામાં સક્ષમ બનાવે છે. તેઓ ઘણીવાર અન્ય ઘણી ભૂમિકાઓ જેમ કે એન્ટિ-સરફેસ, એન્ટિ-સબમરીન, એન્ટિ-બેલાસ્ટિક મિસાઇલ અને જમીન પર હુમલોમાં પણ સક્ષમ હોય છે.
નીલગીરીની મુખ્ય વિશેષતાઓ
પ્રોજેક્ટ 17A નું મુખ્ય જહાજ ‘નીલગિરી’ અદ્યતન ટેકનોલોજી અને અત્યાધુનિક ડિઝાઇનનો સમાવેશ કરે છે જેથી જીવિત રહેવાની ક્ષમતા, સ્ટીલ્થ અને મનુવરેબિલિટી વધારવામાં આવે. ભારતીય નૌકાદળના યુદ્ધ જહાજ ડિઝાઇન બ્યુરો, નવી દિલ્હી દ્વારા ડિઝાઇન કરાયેલ, ફ્રિગેટમાં તેના હલ આકાર અને રડાર-પારદર્શક ડેક ફિટિંગ દ્વારા પ્રાપ્ત કરવામાં આવેલી સ્ટીલ્થ ક્ષમતાઓ છે, જે તેને શોધવાનું મુશ્કેલ બનાવે છે.
શસ્ત્રો અને સેન્સર્સના વ્યાપક સ્યુટથી સજ્જ ‘નીલગિરી’ દુશ્મન સબમરીન, સપાટી પરના યુદ્ધ જહાજો, એન્ટિ-શિપ મિસાઇલો અને ફાઇટર એરક્રાફ્ટ સામે મજબૂત સંરક્ષણ પ્રદાન કરે છે. તેમાં ક્લોઝ-ઇન ડિફેન્સ અને નેવલ ગનફાયર સપોર્ટ માટે નેવલ ગનનો પણ સમાવેશ થાય છે. આ જહાજ સ્વતંત્ર રીતે કામ કરી શકે છે અથવા નેવલ ટાસ્ક ફોર્સના ફ્લેગશિપ તરીકે સેવા આપી શકે છે, જે મેક ઇન ઇન્ડિયા પહેલ હેઠળ યુદ્ધ જહાજની ડિઝાઇનમાં ભારતની આત્મનિર્ભરતા દર્શાવે છે.
સુરતની મુખ્ય વિશેષતાઓ
સુરત પ્રોજેક્ટ 15B વર્ગનું ચોથું વિનાશક, સુપરસોનિક બ્રહ્મોસ સપાટીથી સપાટી પરની મિસાઇલો, બરાક-8 મધ્યમ રેન્જની સપાટીથી હવામાં પ્રહાર કરતી મિસાઇલો અને સ્વદેશી રીતે વિકસિત એન્ટિ-સબમરીન વોરફેર (ASW) સિસ્ટમ્સથી સજ્જ છે, હમસા-એનજી સોનાર, હેવીવેઇટ ટોર્પિડો ટ્યુબ લોન્ચર્સ અને ASW રોકેટ લોન્ચર્સ સહિત.
72% ની ઉચ્ચ સ્વદેશી સામગ્રી સાથે અગાઉના P15A (59%) અને P15 (42%) વર્ગોને વટાવીને ‘સુરત’ આત્મનિર્ભર ભારત કાર્યક્રમ દ્વારા આત્મનિર્ભરતા માટે ભારતની પ્રતિબદ્ધતાને પુનઃપુષ્ટ કરે છે. નિર્ધારિત સમય પહેલા વિતરિત, વિનાશક એક બહુમુખી અને લડાઇ માટે તૈયાર પ્લેટફોર્મ છે જે સ્વતંત્ર રીતે અથવા નેવલ ટાસ્ક ફોર્સના ફ્લેગશિપ તરીકે કામ કરવા સક્ષમ છે.
મઝગાઓ ડોક શિપબિલ્ડર્સે ભારતના સ્વદેશી યુદ્ધ જહાજ અને સબમરીન નિર્માણમાં મુખ્ય ભૂમિકા ભજવી છે, જેમાં લિએન્ડર અને ગોદાવરી ફ્રિગેટ્સ, ખુકરી કોર્વેટ્સ, દિલ્હી અને કોલકાતા વિનાશક, શિવાલિક ફ્રિગેટ્સ, વિશાખાપટ્ટનમ વિનાશક અને સ્કોર્પિન સબમરીન જેવા વર્ગોમાં યોગદાન આપ્યું છે.
Source link
