મુખ્ય વિસ્તારોમાં ઓછા ઉત્પાદનને કારણે ડુંગળીનું ઉત્પાદન 19.76 ટકા ઘટીને 24.24 મિલિયન ટન થવાની શક્યતા છે. રીંગણ, રતાળુ અને કેપ્સીકમ જેવા અન્ય શાકભાજીના ઉત્પાદનમાં પણ ઘટાડો થઈ શકે છે. 7 સપ્ટેમ્બરના રોજ મીડિયા રિપોર્ટ્સમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે ભારતીય હવામાન વિભાગ દ્વારા વધુ પડતા વરસાદની આગાહીને કારણે ડુંગળીનું ઉત્પાદન ઘટી શકે છે.
આરબીઆઈએ હાલમાં જ તેની એક નોંધમાં કહ્યું છે કે દેશમાં મોંઘવારી ઘટી હોવા છતાં પણ ખાદ્યપદાર્થોની કિંમતોમાં વધારો થવાનું જોખમ હજુ પણ છે. તે પછી હવે બટાટા અને ડુંગળીના ઉત્પાદનને લઈને આવો અહેવાલ સામે આવ્યો છે, જેના કારણે મોંઘવારીનો આંકડો ફરી વધી શકે છે. શનિવારે જાહેર કરાયેલા સરકારના ત્રીજા અંદાજ મુજબ, ભારતનું બાગાયત ઉત્પાદન 2023-24માં 0.65 ટકા ઘટીને 353.19 મિલિયન ટન થવાની શક્યતા છે. જૂનમાં જાહેર કરાયેલા 2023-24 માટેના બીજા આગોતરા અંદાજમાં, બાગાયતી પાકોનું કુલ ઉત્પાદન 352.23 મિલિયન ટન હોવાનો અંદાજ હતો.
બટાટા અને ડુંગળીના ઉત્પાદનમાં ઘટાડો
મુખ્ય વિસ્તારોમાં ઓછા ઉત્પાદનને કારણે ડુંગળીનું ઉત્પાદન 19.76 ટકા ઘટીને 24.24 મિલિયન ટન થવાની શક્યતા છે. રીંગણ, રતાળુ અને કેપ્સીકમ જેવા અન્ય શાકભાજીના ઉત્પાદનમાં પણ ઘટાડો થઈ શકે છે. 7 સપ્ટેમ્બરના રોજ મીડિયા રિપોર્ટ્સમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે ભારતીય હવામાન વિભાગ દ્વારા વધુ પડતા વરસાદની આગાહીને કારણે ડુંગળીનું ઉત્પાદન ઘટી શકે છે. બટાટાનું ઉત્પાદન 5.13 ટકા ઘટીને 57.05 મિલિયન ટન રહેવાનો અંદાજ છે. આ ઘટાડાથી બે આવશ્યક ચીજવસ્તુઓના ભાવને નિયંત્રિત કરવામાં પડકારો સર્જાઈ શકે છે, જે ખાદ્ય ફુગાવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે.
સતત બે મહિનાથી મોંઘવારી ઘટી છે
ભારતનો છૂટક ફુગાવો ઓગસ્ટમાં વધીને 3.65 ટકા થયો હતો, જે જુલાઈમાં નોંધાયેલા 3.6 ટકા કરતાં થોડો વધારે છે. ફુગાવાના આંકડા સતત બે મહિનાથી આરબીઆઈના લક્ષ્યાંક સાથે મેળ ખાતા રહ્યા છે. વ્યક્તિગત પાકની ઉપજમાં વધઘટ હોવા છતાં, કુલ શાકભાજીનું ઉત્પાદન 205.80 મિલિયન ટન પર સ્થિર રહેવાનો અંદાજ છે. અંદાજો દર્શાવે છે કે ટામેટા, કોબી, કોબીજ, ટેપીઓકા, કોળું, કોળું, ગાજર, કાકડી, કારેલા, પરવલ અને ભીંડાના ઉત્પાદનમાં નોંધપાત્ર વધારો થયો છે.
ટામેટાંનું ઉત્પાદન વધ્યું
ગયા વર્ષના ભાવ વધારાને કારણે ટામેટાંનું ઉત્પાદન 4.38 ટકા વધીને 21.32 મિલિયન ટન થયું છે. ગયા વર્ષે કિચન સ્ટેપલ્સની કિંમતો પ્રતિ કિલોગ્રામ રૂ. 250 સુધી આસમાને પહોંચી હતી, જેના કારણે ખેડૂતોએ ઊંચા બજાર ભાવનો લાભ લેવાની આશામાં ખેતીનો વિસ્તાર કરવા માટે પ્રોત્સાહિત કર્યા હતા. ટામેટાંના ઉત્પાદનમાં વધારો થવાથી ખાદ્ય ખર્ચ ઘટાડવામાં મદદ મળી છે, જેમાં શાકાહારી થાળીમાં વાર્ષિક ધોરણે 8 ટકા અને માંસાહારી થાળીમાં 12 ટકાનો ઘટાડો થયો છે.
કેરી અને કેળાનું ઉત્પાદન વધ્યું
કેરી, કેળા અને અન્ય ફળોને કારણે ફળોનું ઉત્પાદન 2.29 ટકા વધીને 112.73 મિલિયન ટન થવાની ધારણા છે. સફરજન, મીઠી સંતરા, જામફળ અને દાડમમાં ઘટાડો થવાની ધારણા હોવા છતાં, આ ફળોની નિકાસમાં વૃદ્ધિને અસર કરે તેવી શક્યતા નથી, જે ચોખા અને ઘઉં જેવા અનાજ પર લાંબા સમય સુધી પ્રતિબંધને કારણે નિકાસના જથ્થામાં તફાવતને પૂરો કરશે. ગયા વર્ષના અંતિમ અંદાજની સરખામણીમાં મધ, ફૂલો, વાવેતરના પાક, મસાલા અને સુગંધિત અને ઔષધીય છોડના ઉત્પાદનમાં પણ વધારો થવાનો સરકારનો અંદાજ છે. નાણાકીય વર્ષ 2024માં ભારતની તાજા ફળો અને શાકભાજીની નિકાસ 14% વધીને $3.65 બિલિયન થઈ છે.
RBIએ તાજેતરમાં શું કહ્યું?
છૂટક ફુગાવો સતત બીજા મહિને ચાર ટકાથી નીચે રહેવા છતાં, ખાદ્યપદાર્થોના ભાવમાં અસ્થિરતા જોખમ રહે છે. રિઝર્વ બેંકના સપ્ટેમ્બર બુલેટિનના એક લેખમાં એમ પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે બીજા ક્વાર્ટરમાં સ્થાનિક વપરાશ ઝડપથી વધવાની તૈયારીમાં છે, કારણ કે કુલ (હેડલાઇન) ફુગાવો ઘટી રહ્યો છે અને ગ્રામીણ માંગમાં પણ સુધારો થઈ રહ્યો છે. બુલેટિનમાં ‘સ્ટેટ ઓફ ધ ઈકોનોમી’ પરના એક લેખમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે રિટેલ ફુગાવો ઓગસ્ટમાં સતત બીજા મહિને રિઝર્વ બેંકના લક્ષ્યાંકથી નીચે રહ્યો છે. પરંતુ તાજેતરના અનુભવને ધ્યાનમાં રાખીને, ખાદ્યપદાર્થોના ભાવમાં વધઘટ એ એક અંદાજ છે.
Source link
