બાંગ્લાદેશમાં તાલિબાન જેવી નૈતિક પોલિસિંગ કરવાનો મોહમ્મદ યુનુસ સરકારનો પ્રયાસ ખરાબ રીતે નિષ્ફળ ગયો છે. બાંગ્લાદેશની સેન્ટ્રલ બેંકે એક આદેશ જારી કરીને કહ્યું હતું કે ઓફિસમાં મહિલા અધિકારીઓને ટૂંકા ડ્રેસ, ટૂંકી બાંય અને લેગિંગ્સ પહેરવાની મંજૂરી આપવામાં આવશે નહીં.
ત્રણ દિવસ પહેલા, બાંગ્લાદેશની સેન્ટ્રલ બેંકે તેની મહિલા કર્મચારીઓને ‘શિષ્ટ અને વ્યાવસાયિક’ કપડાં પહેરીને ઓફિસમાં આવવા કહ્યું હતું. બાંગ્લાદેશ બેંકના માનવ સંસાધન વિભાગે પણ ચેતવણી આપી હતી કે આદેશનું પાલન ન કરવાથી શિસ્તભંગની કાર્યવાહી થઈ શકે છે.
પરંતુ સોશિયલ મીડિયા પર તોફાન ફાટી નીકળ્યું. ફેસબુક અને એક્સ પર લોકો બાંગ્લાદેશ બેંક મેનેજમેન્ટને ‘શિષ્ટતા અને વ્યાવસાયિકતા’ની વ્યાખ્યા કહેવા લાગ્યા. મામલો એટલો વધી ગયો કે બાંગ્લાદેશ બેંકે હાલ પૂરતો આદેશ પાછો ખેંચી લીધો છે. ઘણા લોકોએ આ આદેશની તુલના તાલિબાનના આદેશ સાથે કરી.
હેડસ્કાર્ફ અથવા હિજાબ પહેરવા કહેવામાં આવ્યું
રદ કરાયેલા આદેશ હેઠળ, પુરુષ કર્મચારીઓને લાંબા અથવા અડધા બાંયના ફોર્મલ શર્ટ, ફોર્મલ પેન્ટ અને જૂતા પહેરવાનો નિર્દેશ આપવામાં આવ્યો હતો, જ્યારે જીન્સ અને ફેન્સી પાયજામા પહેરવાની મંજૂરી નહોતી.
મહિલાઓ માટે જારી કરાયેલા નિર્દેશમાં બધી મહિલાઓને સાડી, સલવાર-કમીઝ, કોઈપણ અન્ય સરળ, શિષ્ટ, વ્યાવસાયિક પોશાક, સાદો હેડસ્કાર્ફ અથવા હિજાબ પહેરવા કહેવામાં આવ્યું હતું. આ આદેશ હેઠળ તેમને ઔપચારિક સેન્ડલ અથવા જૂતા પહેરવાની મંજૂરી આપવામાં આવી હતી. સેન્ટ્રલ બેંકના આદેશમાં મહિલાઓને ટૂંકી બાંયના કપડાં અથવા લાંબા ઢીલા ડ્રેસ અને લેગિંગ્સ પહેરવાની મનાઈ ફરમાવાઈ હતી.
નિર્દેશમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, “તમામ સ્તરે અધિકારીઓ અને કર્મચારીઓએ દેશના સામાજિક ધોરણો અનુસાર યોગ્ય અને વ્યાવસાયિક પોશાક પહેરવો જોઈએ.”
– આ આદેશનો વિરોધ કરતા, x પર એક યુઝરે લખ્યું કે ઇસ્લામિક એજન્ડા હેઠળ બાંગ્લાદેશ બેંકે મહિલા અધિકારીઓને ટૂંકી બાંય અને લેગિંગ્સ ન પહેરવા કહ્યું છે. પરંતુ બાંગ્લાદેશ બેંકના ગવર્નરની પુત્રી પોતાની ઇચ્છા મુજબ કંઈપણ પહેરે છે. બધા વિભાગોને ડ્રેસ કોડ માર્ગદર્શિકાના પાલન પર નજર રાખવા માટે એક અધિકારીની નિમણૂક કરવાનો નિર્દેશ આપવામાં આવ્યો હતો. કેટલાક લોકોએ આ આદેશની તુલના અફઘાનિસ્તાનમાં તાલિબાન શાસનના આદેશો સાથે પણ કરી હતી જેમાં બધી મહિલાઓને જાહેર સ્થળોએ માથાથી પગ સુધી કપડાં પહેરવાનો આદેશ આપવામાં આવ્યો છે.
– એક યુઝરે ટ્વીટ કર્યું, “નવા તાલિબાન યુગમાં એક જાગ્રત સરમુખત્યારનું શાસન.”
હિજાબ કે બુરખો પહેરવા અંગે ફરજ
બાંગ્લાદેશ મહિલા પરિષદના પ્રમુખ ફૌઝિયા મુસ્લિમે સ્થાનિક મીડિયાને જણાવ્યું હતું કે બાંગ્લાદેશમાં આ પ્રકારનો નિર્દેશ અભૂતપૂર્વ છે. તેમણે કહ્યું, “એક ચોક્કસ સાંસ્કૃતિક વાતાવરણ ઘડાઈ રહ્યું છે, અને આ નિર્દેશ તે પ્રયાસને પ્રતિબિંબિત કરે છે.” સોશિયલ મીડિયા પર હોબાળા વચ્ચે ગુરુવારે બાંગ્લાદેશ બેંકે આ નિર્દેશ પાછો ખેંચી લીધો.
પ્રવક્તા આરિફ હુસૈન ખાને કહ્યું, “આ પરિપત્ર સંપૂર્ણપણે સલાહકાર છે. હિજાબ કે બુરખો પહેરવા અંગે કોઈ ફરજ પાડવામાં આવી નથી.” દરમિયાન, આ વિવાદ વચ્ચે બુધવારે રાત્રે પસાર થયેલા એક વટહુકમે નાગરિકોમાં વધુ ગુસ્સો ફેલાવ્યો છે. તેમાં સરકાર વિરુદ્ધ વિરોધ પ્રદર્શન કરતા કર્મચારીઓ સામે કાર્યવાહીનો પ્રસ્તાવ છે.
બાંગ્લાદેશમાં તાલિબાનનો વધતો પ્રભાવ
નોંધનીય છે કે તાજેતરના મહિનાઓમાં બાંગ્લાદેશમાં કટ્ટરપંથી તત્વોનો ઉદય થયો છે. અહીં તાલિબાન વિચારધારાનો પ્રભાવ પણ વધ્યો છે. અહેવાલ મુજબ, બાંગ્લાદેશમાં ઇસ્લામિક વિચારધારાનો પ્રભાવ એટલો વધી ગયો છે કે યુવાનો હવે તાલિબાન અને TTP તરફ આકર્ષાઈ રહ્યા છે.
બાંગ્લાદેશથી ઓછામાં ઓછા બે પાકિસ્તાની તાલિબાન સભ્યો પાકિસ્તાન થઈને અફઘાનિસ્તાન જતા હોવાના પુરાવા છે. તેમાંથી એક એપ્રિલમાં વઝીરિસ્તાનમાં પાકિસ્તાની સેના સાથેની એન્કાઉન્ટરમાં માર્યો ગયો હતો. આ ઘટના એવા સમયે બની છે જ્યારે મલેશિયાએ જૂન મહિનામાં 36 બાંગ્લાદેશી નાગરિકોને આતંકવાદી નેટવર્ક સાથે કથિત જોડાણના આરોપમાં અટકાયતમાં લીધા હતા.
