બોમ્બે હાઈકોર્ટે 2006 ના મુંબઈ લોકલ ટ્રેન બ્લાસ્ટ કેસમાં એક મોટો ચુકાદો આપ્યો અને તમામ 12 આરોપીઓને નિર્દોષ જાહેર કર્યા. આ ચુકાદો જસ્ટિસ અનિલ કિલોર અને જસ્ટિસ એસ.જી. ચાંડકની ડિવિઝન બેન્ચ દ્વારા આપવામાં આવ્યો હતો.
આ કેસમાં, નીચલી અદાલત દ્વારા કુલ 12 આરોપીઓને દોષિત ઠેરવવામાં આવ્યા હતા, જેમાંથી 5 ને મૃત્યુદંડ અને 7 ને આજીવન કેદની સજા ફટકારવામાં આવી હતી. 12 આરોપીઓમાંથી એકનું મૃત્યુ થઈ ચૂક્યું છે, તેથી 11 આરોપીઓ બાકી છે,
જેમને નિર્દોષ જાહેર કરવામાં આવ્યા છે. સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, આ કેસની અંતિમ સુનાવણી આ વર્ષે જાન્યુઆરીમાં પૂર્ણ થઈ હતી, ત્યારબાદ નિર્ણય અનામત રાખવામાં આવ્યો હતો. દોષિતોએ યરવડા, નાસિક, અમરાવતી અને નાગપુર જેલમાંથી વીડિયો કોન્ફરન્સિંગ દ્વારા કોર્ટમાં હાજરી આપી હતી.
હાઈકોર્ટે પોતાના નિર્ણયમાં શું કહ્યું?
પોતાનો ચુકાદો આપતી વખતે, કોર્ટે કહ્યું કે ફરિયાદ પક્ષ વાજબી શંકાઓ ઉપરાંત કેસ સાબિત કરવામાં સંપૂર્ણપણે નિષ્ફળ ગયો છે. કોર્ટે લગભગ તમામ ફરિયાદ પક્ષના સાક્ષીઓના નિવેદનોને અવિશ્વસનીય ગણાવ્યા છે.
હાઈકોર્ટના મતે, વિસ્ફોટના લગભગ 100 દિવસ પછી ટેક્સી ડ્રાઈવરો અથવા ટ્રેન મુસાફરો માટે આરોપીઓને યાદ રાખવાનું કોઈ કારણ નહોતું. બોમ્બ, બંદૂકો, નકશા વગેરે જેવા પુરાવાઓની પુનઃપ્રાપ્તિ અંગે, કોર્ટે કહ્યું કે આ પુનઃપ્રાપ્તિ અપ્રસ્તુત હતી અને કેસ માટે જરૂરી નહોતી કારણ કે ફરિયાદ પક્ષ વિસ્ફોટોમાં ઉપયોગમાં લેવાયેલા બોમ્બના પ્રકારને ઓળખવામાં નિષ્ફળ ગયો હતો.
સરકારે સુપ્રીમ કોર્ટમાં જવું જોઈએ – ભાજપ નેતા
હાઈકોર્ટના નિર્ણય પર ભાજપના નેતા કિરીટ સોમૈયાએ કહ્યું કે હાઈકોર્ટના નિર્ણયથી મને આઘાત અને દુઃખ થયું છે. મેં મુખ્યમંત્રી દેવેન્દ્ર ફડણવીસને અપીલ કરી છે કે તેઓ આ મામલાની તપાસ માટે એક નવી ટીમ બનાવે અને સુપ્રીમ કોર્ટમાં જાય. મુંબઈના લોકોને ન્યાય મળવો જોઈએ અને આતંકવાદીઓને સજા મળવી જોઈએ.
આ વિસ્ફોટોમાં 189 લોકોએ જીવ ગુમાવ્યા હતા
2006માં થયેલા આ ભયાનક બોમ્બ વિસ્ફોટમાં મુંબઈની લોકલ ટ્રેનોમાં સાત સ્થળોએ વિસ્ફોટ થયા હતા, જેમાં 189 લોકોએ જીવ ગુમાવ્યા હતા અને 824 લોકો ઘાયલ થયા હતા. આ કેસમાં, 2015માં, એક ખાસ કોર્ટે કુલ 12 આરોપીઓને દોષિત ઠેરવ્યા હતા,
જેમાંથી 5 ને મૃત્યુદંડની સજા અને 7 ને આજીવન કેદની સજા ફટકારવામાં આવી હતી. જેમને મૃત્યુદંડની સજા ફટકારવામાં આવી હતી તેમાં મોહમ્મદ ફૈઝલ શેખ, એહતેશામ સિદ્દીકી, નાવેદ હુસૈન ખાન, આસિફ ખાન અને કમાલ અંસારીનો સમાવેશ થાય છે. કમાલ અંસારી નામના આરોપીનું 2022માં કોવિડ-19ને કારણે જેલમાં મૃત્યુ થયું હતું.
બચાવ પક્ષે આરોપ લગાવ્યો હતો કે MCOCA કાયદા હેઠળ નોંધાયેલા કબૂલાત ‘જબરદસ્તી’ અને ‘ત્રાસ’ દ્વારા મેળવવામાં આવ્યા હતા અને તેથી તે ગેરકાયદેસર હતા. બીજી તરફ, રાજ્યએ સાબિત કરવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો કે આ દુર્લભમાં દુર્લભ કેસ હતો અને દોષિત ઠેરવવામાં આવ્યો હતો.
હકીકતમાં, 11 જુલાઈ 2006 ના રોજ મુંબઈ લોકલ ટ્રેનોમાં 11 મિનિટના અંતરાલમાં સાત બોમ્બ વિસ્ફોટ થયા હતા. બોમ્બમાં RDXનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો અને મુંબઈ ATSએ નવેમ્બર 2006 માં ચાર્જશીટ દાખલ કરી હતી.
અગાઉની સુનાવણી અને વિલંબના કારણો
હાઇકોર્ટમાં સુનાવણી 2015 માં શરૂ થઈ હતી જ્યારે રાજ્યએ મૃત્યુદંડની સજાની પુષ્ટિ કરવા માટે અરજી દાખલ કરી હતી અને દોષિતોએ પણ તિરસ્કારની અપીલ કરી હતી. લાંબી પ્રક્રિયાને કારણે, 11 થી વધુ બેન્ચ બદલાઈ ગઈ હતી,
પરંતુ જુલાઈ 2024 માં એક ખાસ બેન્ચની રચના કરવામાં આવી હતી. જાન્યુઆરી 2025 માં સુનાવણી પૂર્ણ કર્યા પછી નિર્ણય અનામત રાખવામાં આવ્યો હતો. હવે આ નિર્ણયને તપાસ એજન્સીઓ માટે મોટો આંચકો માનવામાં આવી રહ્યો છે.
