નાણા મંત્રાલયે પ્રાદેશિક ગ્રામીણ બેન્કો (RRBs)ના મર્જરના ચોથા તબક્કાની શરૂઆત કરી છે, જેના કારણે આવી બેન્કોની સંખ્યા હાલમાં 43થી ઘટીને 28 થવાની સંભાવના છે. નાણા મંત્રાલય દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવેલી બ્લુપ્રિન્ટ મુજબ વિવિધ રાજ્યોની 15 પ્રાદેશિક ગ્રામીણ બેન્કોને મર્જ કરવામાં આવશે.
આ બન્કો થશે મર્જ
જેમાં આંધ્રપ્રદેશ (ચાર RBIની મહત્તમ સંખ્યા છે), ઉત્તરપ્રદેશ અને પશ્ચિમ બંગાળ (ત્રણ પ્રત્યેક) અને બિહાર, ગુજરાત, જમ્મુ અને કાશ્મીર, કર્ણાટક, મધ્યપ્રદેશ, મહારાષ્ટ્ર, ઓડિશા અને રાજસ્થાન (દરેક બે)માં મર્જર કરવામાં આવશે. તેલંગાણાના કિસ્સામાં પ્રાદેશિક ગ્રામીણ બેન્કોનું વિલીનીકરણ આંધ્રપ્રદેશ ગ્રામીણ વિકાસ બેન્ક (APGVB)ની સંપત્તિ અને જવાબદારીઓનું APGVB અને તેલંગાણા ગ્રામીણા બેન્ક વચ્ચે વિભાજનને આધીન રહેશે.
વન સ્ટેટ-વન RBI
નાણાકીય સેવા વિભાગે જાહેર ક્ષેત્રની બેન્કોના વડાઓને મોકલેલા પત્રમાં જણાવ્યું હતું કે, પ્રાદેશિક ગ્રામીણ બેન્કોના ગ્રામીણ વિસ્તરણ અને કૃષિ-આબોહવા અથવા ભૌગોલિક પ્રકૃતિને ધ્યાનમાં રાખીને અને પ્રાદેશિક ગ્રામીણ બેન્કોની વિશેષ વિશેષતા જાળવવા એટલે કે તેમની નિકટતા સમુદાયોને એક રાજ્ય-એક પ્રાદેશિક ગ્રામીણ બેન્કના ધ્યેયને હાંસલ કરવા માટે વધુ કાર્યક્ષમતા અને ખર્ચ તર્કસંગતતાના લાભો પ્રદાન કરવા માટે પ્રાદેશિક ગ્રામીણ બેન્કોના વધુ એકીકરણની જરૂરિયાત અનુભવાઈ રહી છે.
બેન્કો 43થી ઘટાડીને 28 કરવામાં આવશે
નિવેદનમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, વધુ એકીકરણ માટે નેશનલ બેન્ક ફોર એગ્રીકલ્ચર એન્ડ રૂરલ ડેવલપમેન્ટ (નાબાર્ડ) સાથે પરામર્શ કરીને એક બ્લૂ પ્રિન્ટ તૈયાર કરવામાં આવી છે. જે RRBની સંખ્યા 43થી ઘટાડીને 28 કરશે. નાણાકીય સેવા વિભાગે પ્રાદેશિક ગ્રામીણ બેન્કોના પ્રાયોજક બેન્કોના વડાઓ પાસેથી 20 નવેમ્બર સુધી ટિપ્પણીઓ માગી છે.
કેન્દ્રએ 2004-05માં RBIનું માળખાકીય એકત્રીકરણ શરૂ કર્યું હતું. જેના પરિણામે વિલીનીકરણના ત્રણ તબક્કાઓ દ્વારા 2020-21 સુધીમાં આવી સંસ્થાઓની સંખ્યા 196થી ઘટીને 43 થઈ ગઈ હતી.
સરકારનો 50 ટકા હિસ્સો
આ બેન્કોની સ્થાપના RRB એક્ટ 1976 હેઠળ ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં નાના ખેડૂતો, ખેતમજૂરો અને કારીગરોને લોન અને અન્ય સુવિધાઓ પૂરી પાડવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે કરવામાં આવી હતી. આ અધિનિયમમાં 2015માં સુધારો કરવામાં આવ્યો હતો. જેના હેઠળ આવી બેન્કોને કેન્દ્ર, રાજ્ય અને પ્રાયોજક બેન્કો સિવાયના સ્ત્રોતોમાંથી મૂડી એકત્ર કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવી હતી. કેન્દ્ર હાલમાં RBIમાં 50 ટકા હિસ્સો ધરાવે છે, જ્યારે 35 ટકા અને 15 ટકા હિસ્સો અનુક્રમે સંબંધિત સ્પોન્સર બેન્કો અને રાજ્ય સરકારો પાસે છે.
Source link
