બજેટ મહિલાઓના સશક્તિકરણને કેન્દ્રમાં રાખીને, સરકારનું આગામી બજેટ તેમની આર્થિક, સામાજિક અને રાજકીય ભાગીદારી વધારવા માટે એક મહત્વપૂર્ણ પગલું બની શકે છે. આગામી બજેટમાં મહિલાઓ માટે શિક્ષણ, આરોગ્ય અને રોજગાર પર વિશેષ ધ્યાન અપાય તેવી અપેક્ષા છે.
શું સરકાર મહિલા સશક્તિકરણ પર પોતાનું ફોકસ રાખશે
કેન્દ્રીય બજેટ 2025-26 રજૂ થવાનું છે અને તેની સાથે એ પ્રશ્ન પણ મહત્વનો બની જાય છે કે શું સરકાર મહિલા સશક્તિકરણ પર પોતાનું ફોકસ રાખશે.2024ની લોકસભાની ચૂંટણીમાં મહિલાઓની નિર્ણાયક ભાગીદારીએ સ્પષ્ટ કર્યું છે કે મહિલાઓને સશક્ત બનાવવાની યોજનાઓનો અસરકારક અમલ એ માત્ર સામાજિક બાબત નથી. પરંતુ રાજકીય સ્તરે પણ તેની વ્યાપક અસર જોવા મળે છે.
મહિલા કેન્દ્રિત યોજનાઓની સફળતા
2019 અને 2024ની વચ્ચે, મહિલા-કેન્દ્રિત યોજનાઓએ અભૂતપૂર્વ સફળતા હાંસલ કરી છે. સાક્ષરતા કાર્યક્રમોએ 4.5 મિલિયન મહિલા મતદારો ઉમેર્યા, જ્યારે મુદ્રા યોજના જેવી રોજગાર પહેલથી 3.6 મિલિયન મહિલાઓને ફાયદો થયો. પ્રધાનમંત્રી આવાસ યોજના હેઠળ મકાનોની માલિક તરીકે મહિલાઓના નામની નોંધણી કરીને 2 મિલિયન વધારાના મતદારો ઉમેરવામાં આવ્યા હતા અને તેવી જ રીતે, સ્વચ્છતા અને આરોગ્યની પહેલોએ મહિલાઓના જીવન પર સકારાત્મક અસર કરી.
બજેટ 2024-25 ઐતિહાસિક પગલું
ગયા બજેટમાં મહિલાઓ અને છોકરીઓ માટે 3 લાખ કરોડ રૂપિયાથી વધુની ફાળવણી કરવામાં આવી હતી. મિશન શક્તિ, કાર્યકારી મહિલા છાત્રાલયો અને કૌશલ્ય વિકાસ કાર્યક્રમોને પ્રાથમિકતા આપવામાં આવી હતી. કાર્યકારી માતાઓ માટે ક્રેચ સુવિધાઓ, મહિલા ઉદ્યોગસાહસિકતા માટેની નાણાકીય યોજનાઓ અને સલામતી પર વિશેષ ધ્યાને કર્મચારીઓમાં મહિલાઓની ભાગીદારીને પ્રોત્સાહિત કરી.
બજેટ 2025-26થી અપેક્ષાઓ
આગામી બજેટમાં મહિલાઓ માટે શિક્ષણ, આરોગ્ય અને રોજગાર પર વિશેષ ધ્યાન અપાય તેવી અપેક્ષા છે. ડિજિટલ સાક્ષરતા, સ્ટાર્ટઅપ્સમાં ભાગીદારી અને ઉદ્યોગ-વિશિષ્ટ કૌશલ્ય વિકાસ કાર્યક્રમોને પ્રાધાન્ય આપવામાં આવી શકે છે. આરોગ્ય યોજનાઓ અને સ્વચ્છતા કાર્યક્રમોના વિસ્તરણની પણ શક્યતા છે. ગ્રામીણ મહિલાઓ માટે ઉજ્જવલા યોજના અને જન ધન યોજના જેવી વિશેષ યોજનાઓનો વ્યાપ વધારી શકાય છે. મહિલા સશક્તિકરણને કેન્દ્રમાં રાખીને સરકારનું બજેટ તેમની આર્થિક, સામાજિક અને રાજકીય ભાગીદારી વધારવાની દિશામાં એક મહત્વપૂર્ણ પગલું બની શકે છે. 2024ની ચૂંટણીમાં મહિલાઓની નિર્ણાયક ભૂમિકા અને મહિલા-કેન્દ્રિત યોજનાઓની સફળતા સૂચવે છે કે મહિલા-કેન્દ્રિત વિકાસ એ માત્ર સામાજિક જરૂરિયાત જ નહીં પરંતુ આર્થિક પ્રાથમિકતા પણ છે.
Source link
