જમ્મુ-કાશ્મીરમાં દસ વર્ષની લાંબી રાહ બાદ વિધાનસભાની ચૂંટણીની તૈયારીઓ પૂરજોશમાં ચાલી રહી છે. ચૂંટણીના માહોલમાં દરેક નાગરિકના મનમાં એક નવી આશા જાગી છે, પરંતુ સૌથી વધુ ઉત્સાહ પશ્ચિમ પાકિસ્તાનના શરણાર્થી સમુદાયમાં જોવા મળી રહ્યો છે. આ સમાજ 1947થી તેના અધિકારોથી વંચિત હતો, પરંતુ 5 ઓગસ્ટ 2019ના રોજ કલમ 370 નાબૂદ થયા પછી તેમને પ્રથમ વખત તેમના અધિકારો મળ્યા છે.
પ્રથમ વખત તેમના મતાધિકારનો કરશે ઉપયોગ
હવે જ્યારે જમ્મુ-કાશ્મીરમાં વિધાનસભાની ચૂંટણી યોજાઈ રહી છે. ત્યારે આ સમુદાયના લોકો પ્રથમ વખત તેમના મતાધિકારનો ઉપયોગ કરશે. ચૂંટણીને લઈને તેમનામાં ખુશી અને જોશ જોવા મળી રહ્યો છે. માત્ર પશ્ચિમ પાકિસ્તાનના શરણાર્થીઓ જ નહીં પરંતુ ગૌર સમુદાય અને વાલ્મિકી સમુદાય પણ પહેલીવાર વિધાનસભા ચૂંટણીમાં મતદાન કરશે. પશ્ચિમ પાકિસ્તાનના શરણાર્થીઓને ગયા મહિને મિલકત પર માલિકીનો અધિકાર મળ્યો છે.
સદીઓના સંઘર્ષ પછી અધિકારો મળ્યા
પશ્ચિમ પાકિસ્તાનના શરણાર્થી સમુદાયના લોકો 1947થી જમ્મુ-કાશ્મીરમાં સ્થાયી થયા છે. પરંતુ લાંબા સમયથી તેઓ નાગરિક અધિકારોથી વંચિત હતા. આ લોકો લોકસભાની ચૂંટણીમાં મતદાન કરતા હતા, પરંતુ તેમને રાજ્યની વિધાનસભા, નગરપાલિકા અને પંચાયતની ચૂંટણીમાં મતદાન કરવાનો અધિકાર નહોતો. આ સાથે જ તેમને જમ્મુ-કાશ્મીરની કોઈપણ સરકારી યોજનાનો લાભ મળ્યો ન હતો.
જમીન પર માલિકીનો અધિકાર મળ્યો
આ ઉપરાંત તેઓને જમ્મુ અને કાશ્મીરમાં નોકરીઓમાં અધિકારો નહોતા અને ન તો તેઓને તેમની જમીનના માલિક ગણવામાં આવતા હતા. કલમ 370 હટાવ્યા બાદ તેમને પ્રથમ વખત આ અધિકારો મળ્યા છે. 5 ઓગસ્ટ 2019ના રોજ સંસદ દ્વારા અનુચ્છેદ 370 નાબૂદ કરવાની સાથે તેમને મતદાન અને નાગરિકતાનો અધિકાર મળ્યો. તેમજ ગયા મહિને પશ્ચિમ પાકિસ્તાની શરણાર્થીને પણ માલિકીનો અધિકાર મળ્યો હતો.
કલમ 370 હટાવ્યા બાદ પ્રથમ વખત અધિકારો પ્રાપ્ત થયા
અગાઉ જમ્મુ-કાશ્મીરમાં રાજ્ય સબ્જેક્ટ કાયદો લાગુ હતો, જે ફક્ત જમ્મુ અને કાશ્મીરના કાયમી રહેવાસીઓને વિશેષાધિકાર આપતો હતો. આના કારણે પશ્ચિમ પાકિસ્તાનના શરણાર્થી સમુદાયના લોકો રાજ્યના રાજકીય, સામાજિક અને આર્થિક અધિકારોથી વંચિત હતા. જો કે, કલમ 370 હટાવ્યા બાદ તેમની સ્થિતિ બદલાઈ ગઈ અને તેમને સમાન અધિકાર મળ્યા. હવે જ્યારે જમ્મુ અને કાશ્મીરમાં વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ યોજાઈ રહી છે, ત્યારે આ સમુદાય પ્રથમ વખત પોતાના મતનો ઉપયોગ કરશે અને તેના માટે તેમનામાં ભારે ઉત્સાહ જોવા મળી રહ્યો છે.
1.5 લાખથી વધુ મતદારો પ્રથમ વખત કરશે મતદાન
પશ્ચિમ પાકિસ્તાનના શરણાર્થી સમુદાયના લગભગ 25,000 પરિવારો જમ્મુ-કાશ્મીરમાં રહે છે, જેમાં લગભગ 1.5 લાખ મતદારો છે. આ તમામ લોકો પહેલીવાર પોતાના અધિકારનો ઉપયોગ કરશે અને વિધાનસભાની ચૂંટણીમાં મતદાન કરશે. પશ્ચિમ પાકિસ્તાનના શરણાર્થી સમુદાયના લોકોએ કહ્યું કે, ડોમિસાઇલ સર્ટિફિકેટે તેમના જીવનમાં મોટો ફેરફાર કર્યો છે. પહેલા તેમને જમ્મુ-કાશ્મીરની યોજનાઓનો લાભ મળતો ન હતો અને ન તો તેમને તેમની જમીનના માલિક માનવામાં આવતા હતા, પરંતુ હવે તેમની પાસે આ તમામ અધિકારો છે.
ત્રણ તબક્કામાં યોજાશે મતદાન
ચૂંટણી પંચના જણાવ્યા અનુસાર જમ્મુ-કાશ્મીરમાં કુલ ત્રણ તબક્કામાં વિધાનસભા ચૂંટણી યોજાશે. આ માટે પ્રથમ તબક્કાનું મતદાન 18 સપ્ટેમ્બરે યોજાશે. જેમાં કુલ 24 બેઠકો પર મતદાન થશે. બીજા તબક્કાનું મતદાન 25 સપ્ટેમ્બરે અને ત્રીજા તબક્કા માટે 1 ઓક્ટોબરે મતદાન થશે. તેમજ જમ્મુ-કાશ્મીર વિધાનસભાના પરિણામો 8 ઓક્ટોબરે મતગણતરી પછી જાહેર કરવામાં આવશે.
Source link
