વિશ્વભરમાં ખ્યાતિ મેળવી રહેલી ફિલ્મ “સંતોષ” ભારતમાં રિલીઝ થશે નહીં, ઓસ્કાર પાસ થઈ ગયો છે.. પણ ભારતીય સેન્સર બોર્ડે કાતરનો ભારે ઉપયોગ કર્યો છે.
સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ ફિલ્મ સર્ટિફિકેશન (CBFC) એ ફિલ્મ નિર્માતાઓ પાસેથી મોટા પાયે કાપ મૂકવાની માંગણી કરી હોવાના અહેવાલ મુજબ, બ્રિટિશ-ભારતીય ફિલ્મ નિર્માતા સંધ્યા સુરી દ્વારા દિગ્દર્શિત 2024 ની હિન્દી ફિલ્મ “સંતોષ” ભારતના સિનેમાઘરોમાં રિલીઝ થશે નહીં, કારણ કે તેને અસ્વીકાર્ય ગણાવી હતી. જાતિ ભેદભાવ, જાતીય હિંસા, ઇસ્લામોફોબિયા અને પોલીસ ક્રૂરતાની તપાસ કરતી આ ફિલ્મનું વર્લ્ડ પ્રીમિયર કાન્સ ફિલ્મ ફેસ્ટિવલમાં થયું હતું અને તે ઓસ્કાર 2025 માટે યુકેનું સત્તાવાર સબમિશન હતું.
સ્ત્રીદ્વેષ, જાતિ ભેદભાવ અને પોલીસ બર્બરતાનું સ્પષ્ટ ચિત્રણ
બ્રિટિશ-ભારતીય ફિલ્મ નિર્માતા સંધ્યા સુરી દ્વારા લખાયેલ અને દિગ્દર્શિત, સંતોષ ઉત્તર ભારતમાં સેટ છે અને એક યુવાન વિધવાની સફરને અનુસરે છે જે પોલીસ દળમાં જોડાય છે અને એક યુવાન દલિત છોકરીની હત્યાની તપાસ કરે છે. આ ફિલ્મ પ્રણાલીગત સ્ત્રીદ્વેષ, જાતિ ભેદભાવ અને પોલીસ ક્રૂરતાનું અદમ્ય ચિત્રણ રજૂ કરે છે, સાથે સાથે ભારતમાં નીચલી જાતિની મહિલાઓ સામે જાતીય હિંસા અને વધતી જતી મુસ્લિમ વિરોધી ભાવનાને પણ સંબોધિત કરે છે.
ફિલ્મ પર સંપૂર્ણપણે પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો ન હતો
ક્રૂ મેમ્બરના જણાવ્યા મુજબ, જાન્યુઆરી અથવા ફેબ્રુઆરીમાં જારી કરાયેલ CBFC ની સંપાદન યાદીમાં ચોક્કસ જાતિના પ્રતિનિધિત્વને ટાળવા માટે પાત્રોના નામોમાં ફેરફારનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો હતો. બોર્ડે કાપ માટે કોઈ વાજબીપણું આપ્યું ન હતું, અને વાટાઘાટો કોઈ વિકલ્પ ન હોવાનું કહેવાય છે. ફિલ્મ પર સંપૂર્ણ પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો ન હતો, પરંતુ વિનંતી કરાયેલા ફેરફારો તેના મૂળમાં ફેરફાર લાવ્યા હોત, જેના કારણે ફિલ્મ નિર્માતાઓને તેને રિલીઝમાંથી પાછી ખેંચી લેવાની ફરજ પડી હોત.
દિગ્દર્શક સંધ્યા સૂરી નિરાશા વ્યક્ત કરે છે
દિગ્દર્શક સંધ્યા સૂરીએ નિરાશા વ્યક્ત કરતા કહ્યું કે સંતોષના વિષયો ભારતીય સિનેમા માટે નવા નથી અને આ નિર્ણય અણધાર્યો હતો. તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે આ ફિલ્મ હિંસાને મહિમા આપતી નથી પરંતુ કાયદાના અમલીકરણનું સૂક્ષ્મ ચિત્રણ કરવાનો હેતુ ધરાવે છે. તેમણે ધ ગાર્ડિયનને કહ્યું, “મારા માટે આ ફિલ્મ ભારતમાં રિલીઝ થાય તે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ હતું, પરંતુ વિનંતી કરાયેલા કાપ મૂકવાથી તેના વિઝન સાથે ચેડા થયા હોત.”
આંતરરાષ્ટ્રીય ખ્યાતિ અને પુરસ્કાર માન્યતા
જ્યારે સંતોષ પહેલી વાર કાન્સ ફિલ્મ ફેસ્ટિવલમાં દર્શાવવામાં આવ્યો ત્યારે તેને વ્યાપક પ્રશંસા મળી. તે ઓસ્કારની આંતરરાષ્ટ્રીય ફીચર શ્રેણી માટે યુકેની સત્તાવાર એન્ટ્રી હતી અને શ્રેષ્ઠ ડેબ્યુ ફીચર માટે બાફ્ટા માટે નામાંકિત થઈ હતી. આ ફિલ્મને ધ ઓબ્ઝર્વર તરફથી પાંચ સ્ટાર રેટિંગ સહિત, શાનદાર સમીક્ષાઓ પણ મળી. મુખ્ય અભિનેત્રી શહાના ગોસ્વામીએ એશિયન ફિલ્મ એવોર્ડ્સમાં શ્રેષ્ઠ અભિનેત્રીનો એવોર્ડ જીત્યો, જેનાથી વૈશ્વિક પ્લેટફોર્મ પર ફિલ્મની સફળતા વધુ મજબૂત બની.
First up, the Outstanding Debut by a British Writer, Director or Producer nominees are…
LUNA CARMOON, Hoard
RICH PEPPIATT, Kneecap
DEV PATEL, Monkey Man
SANDHYA SURI, JAMES BOWSHER, BALTHAZAR DE GANAY, Santosh
KARAN KANDHARI, Sister Midnight#EEBAFTAs pic.twitter.com/Bando32XBB— BAFTA (@BAFTA) January 15, 2025
